Setsubun – Lễ hội xua đuổi yêu ma của Nhật Bản

Tương tự như ngày Xá tội vong nhân của Việt Nam, Nhật Bản có một ngày gọi là lễ hội Setsubun. Vào ngày này người dân Nhật Bản thường tiến hành nghi lễ rắc đậu để xua đuổi ma quỷ.

* Ý nghĩa của lễ hội Setsubun

Setsubun trong tiếng Nhật có nghĩa là “tiết phân”, thường được dùng để chỉ ngày trước khi bắt đầu một mùa, ở đây là lập xuân. Mặc dù không được coi là quốc lễ nhưng lễ hội Setsubun vẫn được tổ chức rộng rãi tại các đình chùa của Nhật Bản vào ngày mùng 3/2 hàng năm.

Người ta sẽ làm một nghi lễ Mamemaki để xua đuổi yêu ma bằng cách rắc đậu. Người thực hiện lễ này gọi là Toshiotoko, người đàn ông trong gia đình mà có mệnh hợp với năm đó tính theo lịch 12 con giáp của người Hoa. Người này cũng có thể là trưởng nam trong gia đình.

* Các phong tục trong lễ Setsubun

Irimame là đậu nành nướng trong tiếng Nhật, sẽ được rắc vào một thành viên trong gia đình, người này sẽ đeo mặt nạ quỷ Oni hoặc cũng có thể rắc khỏi cửa nhà. Khi rắc, người Nhật sẽ đọc một câu như kiểu thần chú là “Oni wa soto! Fuku wa uchi”, tạm dịch là “Quỹ cút ra! May mắn mừoi vào!”. Theo quan niệm của họ, đậu nành sẽ giúp đánh đuổi những linh hồn xấu mang sự xui xẻo đến cho gia chủ. Tiếp đó, người ta sẽ ăn hạt đậu để mong muốn có được may mắn, mỗi hạt tượng trưng cho một tuổi, một số vùng lại ăn thêm một hạt với mong muón năm mới sẽ ngập tràn điều vui.

Một số đình chùa còn mời các Sumo, võ sĩ đấu vật nổi tiếng ở Nhật Bản, sự kiện này khá nổi tiếng, có cả đài truyền hình về quay và phát sóng toàn quốc.

Một phong tục nữa trong lễ hội này, xuất hiện ở Kansai từ thời Endo đó là ăn Ehomaki trong bữa tối, đây là một loại sushi cuốn rong biển khá phổ biến, còn được gọi là Norimaki. Thông thường họ cắt thành khoanh, nhưng riêng ngày này thì lại để cả cuộn, bởi họ sợ ảnh hưởng đến vận may. Nói về ẩm thực Nhật Bản là nói đến sự đa dạng, cầu kỳ trong mỗi món ăn. Ehomaki cũng vậy, món này cần đủ 7 loại nhân khác nhau, tượng trưng cho 7 vị thần may mắn Shichifukujin. Nguyên liệu gồm có kanpyo, nấm shiitake, tamagoyaki, dưa chuột, sakura denbu, lươn, đậu phụ khô… biểu tượng của hạnh phúc, sức khỏe.

Thưởng thức món ăn này không thể thiếu chiếc la bàn, quay mặt về phía eho, thêm một điều nữa trong bữa ăn cần giữ im lặng từ đầu đến cuối nếu không vận may sẽ không đến được.

Lễ hội Setsubun là một trong những lễ hội truyền thống nổi tiếng nhất Nhật Bản với các phong tục cổ truyền độc đáo được lưu giữ từ ngàn xưa đến tận ngày nay. Nếu bạn có dịp đến Nhật Bản vào dịp đầu năm, đừng quên thêm lễ hội này vào lịch trình tham quan của bạn.